Współczesnych czasów chyba żadne słowa nie opisują lepiej niż „czas to pieniądz”. Nieustannie się gdzieś śpieszymy, dążąc do tego, by zrealizować w ciągu doby wszystko, co sobie założymy, co często wymaga tego, by „nigdy się nie zatrzymywać”. Nie inaczej jest w przypadku biznesu - a faktem jest, że niektóre działania, takie jak np. procesy IT związane z projektowaniem eCommerce, potrafią zająć bardzo dużo czasu. Z tego właśnie powodu coraz większą popularnością cieszy się wdrażanie najpierw MVP (ang. Minimum Viable Product) sklepu internetowego i dopiero następnie jego rozbudowa. Jeśli zastanawiasz się, dlaczego warto to zrobić, to czytaj dalej – z naszego artykułu dowiesz się wszystkiego, co powinieneś wiedzieć.
MVP – co to właściwie jest?
W zależności od wymaganych funkcjonalności, projekt sklepu internetowego może zostać zrealizowany w krótszym (ok. 3 miesięcy) bądź dłuższym (nawet ponad rok) czasie. Jednak który przedsiębiorca chciałby czekać tak długo, aż jego eCommerce powstanie i zacznie przynosić mu zyski? Z tego powodu coraz więcej firm stawiających sklepy internetowe proponuje swoim klientom podzielenie prac na kilka etapów – w ramach jednego z nich powstaje MVP.
MVP to określenie, które zwykle kojarzy się wszystkim ze sportem i odnosi się do najlepszego zawodnika w danym meczu bądź turnieju. W obszarze IT oznacza jednak sklep internetowy wyposażony we wszystkie funkcjonalności, które są niezbędne („minimum”) do tego, żeby eCommerce działał i był dostępny dla użytkowników (stąd słowo „wartościowy” w rozwinięciu skrótu). Tym samym oznacza efekt, który możemy przedstawić naszej grupie docelowej i otrzymać feedback dot. tego, czy wszystko działa „tak jak trzeba”. Głównym celem zaprojektowania MVP jest więc pozwolić klientowi ruszyć ze sprzedażą w najkrótszym możliwym czasie.
Istotne jest to, że MVP nie jest ostateczną wersją produktu (sklepu internetowego), ponieważ będzie w dalszym ciągu rozwijana. Nie powinna być mylona także z beta eCommerce (w cyklu życia produktu wersja beta udostępniania jest użytkownikom w celu wykrycia pojawiających się błędów) czy niekompletną wersją produktu wypuszczoną przez przypadek lub błąd (posiada wszystkie niezbędne do prowadzenia sprzedaży funkcjonalności, a uzupełniania jest jedynie o dodatkowe, które mają zapewnić lepsze doświadczenia zakupowe konsumentów).
Jakie funkcjonalności posiada MVP?
Zarys MVP powstaje zwykle już w trakcie analizy przedwdrożeniowej, gdy dokonuje się założeń dot. tego, w jakie funkcjonalności zostanie wyposażony projekt. Spisane rozwiązania powinno się podzielić na te najbardziej podstawowe, które są niezbędne do uruchomienia sprzedaży (w tym w wersji Minimum Viable Product) oraz te bardziej zaawansowane, które można wdrożyć w późniejszym czasie. W pierwszej grupie powinny się znaleźć m.in. koszyk, wyszukiwarka produktów z opcją filtrowania, możliwość złożenia zamówienia, popularne formy płatności i dostawy, podział na kategorie czy opinie klientów na temat produktów (bez zapominania o zadbanie o najbardziej podstawowe elementy UX). W kolejnym etapie można się zdecydować na wdrożenie newslettera, oprogramowania wspierającego odzyskiwanie koszyków, bardziej zaawansowanych możliwości filtrowania produktów czy innych rozwiązań, których celem jest wspieranie procesów sprzedaży oraz dbanie o klienta końcowego.
Można więc z całą pewnością stwierdzić, że MVP posiada bardzo standardowe rozwiązania, ale w żaden sposób nie jest produktem gorszej jakości, który zostanie zakwalifikowany jako niedokończony czy niewystarczająco funkcjonalny przez potencjalnego klienta.
Wdrożenie MVP sklepu internetowego – efekty
Na jakie efekty przekłada się wdrożenie MVP sklepu internetowego? Takie postępowanie przede wszystkim skraca time-to-market, co oznacza, że możesz zacząć gromadzić ruch, budować grupę potencjalnie stałych klientów i zarabiać w ramach nowego lub przywróconego (jeśli np. przeprowadzałeś migrację sklepu na lepszą platformę) kanału biznesowego. Co więcej, po wypuszczeniu („release”) możesz na spokojnie poprawiać projekt sklepu, otrzymując zwrot z poniesionej już inwestycji.
Na co jeszcze pozwala podzielenie wdrożenia sklepu internetowego na kilka etapów? Wśród dodatkowych efektów, ale o nie mniej istotnym znaczeniu, wymienimy:
- Możliwość poznania opinii klientów
Wypuszczając MVP sklepu internetowego, dajesz sobie szansę na poznanie odczuć osób korzystających z przygotowanej przez Ciebie oferty. Chęć poznania opinii klientów (wyrażona np. ankietą pozakupową z pytaniem o ewentualne trudności w dokonaniu zakupu czy odczucia dot. zamówienia) na pewno zostanie pozytywnie odebrana przez Twoich odbiorców. Da im poczucie, że mają wpływ na to, jak sklep będzie w przyszłości wyglądał, a także że sprzedawca liczy się z ich zdaniem. Projektując eCommerce, musimy zawsze bardzo uważać na to, czy nasze przekonania są zgodne z tym, jak myślą nasi odbiorcy – nie projektujemy bowiem dla siebie, ale dla swoich klientów (właścicielom e-biznesów zdarza się o tym często zapominać).
W poznaniu opinii oraz odczuć dotychczasowych użytkowników pomocne będą na pewno wyniki dostępne w Google Analytics (dot. skuteczności sprzedaży, wskaźnika odrzuceń ze strony, czasu zakupu), a także bardziej zaawansowane narzędzia służące do badania zachowań użytkowników na stronie (takie jak np. Hotjar, który nagrywa ruch na stronie, wskazuje, na jakie elementy zwrócił uwagę użytkownik oraz pokazuje klikalne elementy). W taki sposób odkrywasz, nad którymi elementami strony powinieneś zdecydowanie popracować.
- Zweryfikowanie pierwotnych założeń przez rynek
Wdrożenie MVP daje również szansę na to, by w przemyślany sposób podejść do wszystkich pomysłów na funkcjonalności i integracje, jakie masz obecnie w głowie. Na podstawie zebranych opinii i danych z zachowań użytkowników będziesz mógł podjąć decyzję, które rozwiązania zdecydowanie musisz wdrożyć, które powinny zostać zmodyfikowane, a które należy odrzucić z uwagi na to, że nie sprawdzą się w Twojej branży czy nie będą odpowiadać Twojej grupie odbiorczej. Takie postępowanie pozwoli Ci również ochronić Twój budżet - a to z punktu widzenia prowadzenia biznesu ma niezwykle istotne znaczenie.
- Zwiększenie elastyczności posiadanej architektury
Zdecydowanie się na MVP już na samym początku daje Ci możliwość, by w bardziej elastyczny sposób wprowadzać i testować nowe rozwiązania, bez znacznego obciążenia dla budżetu. Chroni Cię przed sytuacją wdrożenia już na samym początku konkretnych modułów, których zmiana może być w późniejszym okresie utrudniona.
W tym obszarze pamiętaj również o tym, że konsumenci potrzebują czasu, by przyzwyczaić się do każdej przeprowadzonej w sklepie internetowym zmiany i podejmowane przez Ciebie kroki - jeśli będą zbyt gwałtowne - mogą się spotkać z dużym niezadowoleniem. MVP minimalizuje ten problem, ponieważ jedynie dokładasz kolejne funkcjonalności (zgodnie z ustalonym harmonogramem) i badasz na bieżąco odczucia użytkowników (w ramach procesu opartego o 3 kroki: wdrożenie-analiza-modyfikacje), usuwając to, co się nie sprawdza i optymalizując elementy, które mogłyby działać lepiej.
Kiedy MVP to dobry pomysł?
Częściowo odpowiedzieliśmy już na to pytanie, wspominając o chęci maksymalnego skrócenia czasu potrzebnego na wypuszczenie wersji sklepu, która pozwoli nam zarabiać – to jednak nie jedyna sytuacja, w której warto się zdecydować na MVP.
Na podzielenie projektowania sklepu internetowego na kilka etapów warto się zdecydować również w przypadku ograniczonych środków finansowych – na wdrożenie bardziej zaawansowanych funkcjonalności, przeprowadzenie integracji z zewnętrznymi systemami (PIM, CRM, WMS itd.) czy połączenie z oprogramowaniem do marketing automation (wspierającym działania remarketingowe) można poczekać, jeśli budżet obecnie na to nie pozwala. MVP nie jest bowiem produktem o gorszej jakości, ponieważ posiada wszystkie funkcjonalności potrzebne do rozpoczęcia sprzedaży i może być rozwijane bez nadmiernego obciążeń dla budżetu (co w obecnych czasach wysokiej inflacji i recesji gospodarczej nabiera szczególnego znaczenia). Projektując sklep internetowy w ten sposób, stawiamy po prostu na ustalenie priorytetów i prowadzenie działań zgodnie z ustalonym harmonogramem.
Wdrożenie MVP ma również znaczenie ze strategicznego punktu widzenia, ponieważ pozwala uniknąć podjęcia złej decyzji. Wdrożenie najbardziej podstawowej wersji eCommerce chroni Cię przed niewłaściwym zainwestowaniem środków finansowych i daje szansę na zweryfikowanie przez rynek pomysłów, które miałeś na samym początku. Tym samym o MVP możesz myśleć jak o teście Twojego pomysłu na biznes.
MVP eCommerce – między oszczędnością czasu a kwestiami finansowymi
Każdy właściciel sklepu internetowego powinien dążyć do tego, by jego eCommerce zapewniał klientom jak najlepsze doświadczenia zakupowe. Takie działanie jest niezbędne do tego, by we właściwy sposób zatroszczyć się o odbiorców i zachęcić ich do skorzystania – i to nie jednorazowo – z proponowanej oferty. MVP stanowi sposób na to, by znaleźć równowagę między chęcią uruchomienia sklepu jak najszybciej (w celu rozpoczęcia sprzedaży, co jest oczywiście głównym celem każdego przedsiębiorcy) a dążeniem do zadbania o klienta w najlepszy możliwy sposób, przy ograniczonych środkach. Należy jednak zdecydowanie pamiętać o tym, by nie zatrzymać się jedynie na postawieniu minimalnie wartościowej wersji sklepu, ale pracować nad wdrożeniem kolejnych funkcjonalności i integracji w przemyślany sposób, budując przewagę konkurencyjną w swojej branży.
